Lezing: Prinses Marianne, een leven van liefde en kunst
In 2010 wordt op diverse plaatsen in Europa herdacht dat Prinses Marianne (1810 – 1883) 200 jaar geleden te Berlijn werd geboren als jongste dochter van de latere Koning Willem I en Wilhelmina van Pruisen. In Berlijn had de Oranjefamilie onderdak gevonden bij de Pruisische schoonfamilie op hun vlucht voor Napoleon en de Franse troepen. Terug in Nederland was de kleine Marianne een verrassing, zo’n klein, eigenwijs nakomertje, dat vrolijk mee huppelde aan de hand van haar vader. Toen zij de huwbare leeftijd bereikte, verdrongen vorstenzonen zich al snel om de hand van de knappe prinses. Haar huwelijk in 1830 met haar neef Albert van Pruisen werd echter een tragedie.
Marianne als baby in de wieg geschilderd door haar moeder. Schilderij Wilhelmina van Pruisen, 1811. Collectie Museum Nysa, Polen
Haar verdere leven stond vooral in het teken van haar liefdesrelatie met haar lakei-bibliothecaris Johannes van Rossum en hun buitenechtelijke zoon Johannes Willem, die de prinses, tegen alle regels van haar tijd in, een normale plek in haar leven wilde geven. Voor hem kocht zij in 1855 het wijnkasteel Reinhartshausen bij Wiesbaden. Het overlijden van de 12-jarige Johannes Willem op kerstavond 1861 vormde een zwarte bladzijde in Mariannes leven. Toen enkele jaren later ook Johannes van Rossum stierf, mocht hij niet worden bijgezet in het kerkje dat Marianne voor hun zoon had laten bouwen. Het plaatse Marianne later voor de keuze naast wie zij zelf bijgezet moest worden. Marianne putte kracht uit haar overtuiging dat zij haar geliefden zou weerzien in het Hemelse Hiernamaals. Bekend zijn haar vele contacten met dominees. Ook zette zij als eerste Oranje voet in het Heilige Land. Minder bekend zijn haar contacten met diverse Hollandse kunstenaars, onder wie Bart van Hove, Andreas Schelfhout, Hendrikus van de Sande Bakhuyzen en Gerrit Postma. Marianne bouwde aan kasteel Reinhartshausen een museumvleugel voor haar omvangrijke kunstcollectie. Dit museum was voor iedereen toegankelijk.
Prinses Marianne op 27-jarige leeftijd. Schilderij T. Hildebrandt, 1837. Collectie Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau
De spreker, Kees van der Leer, publiceerde samen met Tiny de Liefde het boek Prinses Marianne, een leven van liefde en kunst (Waanders, mei 2010).
